نن ټکی اسیا خپلواکه او بېطرفه
مفتي احسان الله …
زمکه پر خپل محور او لمر دواړو په سریع ډول سره ګردش کوي ، او زمکه له لمر سره یو ځای ، او لمر له خپل کهکشان (مجرت الدرب تبانة) سره ، هر څه په حرکت کې دي ، خو د دې با وجود الله رب العزت د انسان لپاره زمکه قراره ګرزولي ، انسان ورباندي په ارامه ژوند کوي ، دا ټول د زمکي د قوت جاذیبه یا کشش نتیجه ده ، د دغې قوې په برکت هر جسم د خپل غټ والي او کم والي په اندازه پر زمکه وزن لري .
خو سوال دا دی ، چې ﴿أَمَّنْ جَعَلَ الْأَرْضَ قَرَاراً﴾ [سورة النمل الآية: 61] ؟
د جاذبیت بحث نن سبا یو جالبه موضوع ګرزېدلي ، ماهرین په مختلفو شکلو ترینه بحث کوي ، الله رب العزت د زمکي جاذبیت په یو معلومه اندازه پیدا کړی ده ، په دې حال کې انسان ښه په ارامه حرکت ، ناسته ولاړه کوي ، خو که د زمکي حرکت لږ زیات سي ، انسان به له زمکي جلا په هوا ګرزي ، وا به لوزي ، او که يې حرکت اووه چنده سي ، هر څه چې پر زمکه موجود دي ، هغه به په هوا سي .
بالعکس که يې کشش تر اوسني حالت لږ کم سي ، لکه د سپږمۍ ، نو خلک به د یو ځای نه بل ځای ته دومره ټوپ وهي لکه الوتی چې وي ، او که يې کشش تر عادي حالت د مشتري ستوري د کشش په اندازه زیات سي ، نو هر څه په زمکه پسې ونښلي ، انسان به د حرکت وس هم ونه لري ، ځکه چې که د یو شي وزن که پر زمکه 150 پونډه وي ، نو لا محاله به يې پر مشتري 354 پونډه دروندوالی وي .
د جاذبیت د عدم اعتدال په صورت کې انسان له رنګا رنګه بیماریو سره مخ کیږي ، د ویني جریان به يې غیر معتدل سي ، او د سرې ویني ځیني خوليې به هم له منځه ولاړي سي .
خط استوا ته قریب د زمکي جاذبیت ځکه کمیږي ، چې د زمکي د تیز ګردش په وجه قوة الترد (یعني : د شړلو قوه) منځته راځي ، د زمکي د جاذبیت نه د خلاسون لپاره په ثانیه کې 7 میله (تقریبا : 11/ کم ) سرعت ته اړتیا ده ، دېته نو زموږ له ستوري نه د تېښتي سرعت ویل کیږي .
مفتی او قاری صاحب احسان الله. السلام علیکم ورحمت الله. ما پخوا هم ستاسو په یوه لیکنه. تبصره کړېوه. او د ځمکې او د کهکشانونو د عمر په اړه وه. خو هغه تبصره بیا ما ونه لیدله. شاید د نن اسیا د مدیر نه وی خوښه سوی او یا بل دلیل به وه. والله اعلم. نن اسیا! تاسو ولې د ما تبصره نه خپروۍ؟ قاری صاحب محترم. د ساعت ګرځیدل هم په جاذبه پورې اړه لری. یا په بل عبارت وخت متناسب ده. Time is relative to the gravity. د ساعت د ثانی ګر سرعت په استوا او قطبونو کې… نور لوستل »
ډیر محترم عابد صاحب! وعلیکم السلام ورحمة الله وبرکاته مننه کوم چې لیکني تعقبه وئ ، ډیر علمي بحثونه دي ، او په ډیر محنت سره ترتیبیږي . خبره دي روښتیا ده ، د ستنو ساعتونه هم د زمکي د جاذبیت نه متاثره کیږي ، نو که لږ مو ارتفاع له زمکي پورته سي ، هلته د ساعت په وخت کې تغیر راځي . خو پوهان وايې : چې دا تفاوت ډیر کم دی ، دوی وايې : چې یوه نانو ثانیه (nanosecond) فرق را وړي ، او نانو ثانیه دې ته وايې : چې یوه ثانیه پر یو ملیار… نور لوستل »
محترم مفتی صاحب احسان الله له جواب نه مو مننه ، کور مو ودان . همدا ډول له نن اسیا څخه هم چې تبصره یې نشر کړه. ریښتیا هم موضوع علمی او په زړه پورې ده. او سخته هم ده. الله تعالې د کتاب په کامیابۍ سره پوره کړی له خیره چې بیا يې یو وار ټول مطالعه کړو. د ځمکې او کهکشانونو علم مفید ده . خو مونږ او تاسو ته ( افغانانو) خپل وطن او هیواد پیزندنه تر هر څه مهمه ده. افغانستان ولی . ډیر کانو نه لری ؟ تیل او ګاز هم لری . او په… نور لوستل »