عضویت افغانستان در سازمان تجارت جهانی: فرصت یا فاجعه؟

مصدق سهاک

در دهمین نشست وزیران کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی، افغانستان به عضویت کامل این سازمان در آمد. وزیر تجارت و صنایع افغانستان گفته است که سازمان تجارت جهانی به افغانستان ٥ سال وقت داده است تا تمام قوانین خود را مطابق با معیارهای این سازمان بسازد.

آنچه ظاهراً ادعا می‌شود که عضویت در این سازمان به نفع افغانستان است و باعث صلح و توسعه اقتصادی می‌گردد، اُفق‌ها و فرصت‌های تازه‌ای تجاری برای سرمایه‌گذاران افغان گشوده می‌شود، یک  سراب و فریبی بیش نیست. در حقیقت سازمان تجارت جهانی، بانک جهانی، صندوق بین‌المللی پول منحیث یک ابزار در سیاست خارجی کشورهای قدرتمند سیاسی ـ اقتصادی بوده و توسط این سازمان‌ها درصدد هستند تا اقتصاد جهان را بر محور منافع و اهداف شان تنظیم نمایند، و بالای ثروت‌های عظیم کشورهای فقیر تجارت نموده و بازار مواد خام و فروش برای تولیدات شان دریابند. چنانچه تجربه چندین دهه از تجارت آزاد در کشور های عقب مانده و روبانکشاف باعث ورشکست شدن اقتصاد داخلی این کشورها گردیده است. افزایش فقر، بیکاری، کسر بودجه، ورشکست شدن صنایع داخلی از مهمترین پیامدهای تجارت آزاد برای این کشورها به شمار می‏رود.

سازمان تجارت جهانی با پالیسی‌های آزاد سازی تجاری‌اش، اقتصاد افغانستان را به رکود و بحران سوق می‌دهد، صنایع محلی را ورشکست ساخته و بیکاری، فقر و بی‌عدالتی اجتماعی را افزایش می‌دهد. زیرا افغانستان یک کشور عقب مانده بوده و از دید اقتصادی ضعیف می‌باشد، پیوستن به سازمان تجارت جهانی باعث باز شدن دروازه‌های کشور بروی تولیدات بیرونی شده و بازارهای کشور را تولیدات خارجی و وارداتی تسخیر نموده و تولیدات داخلی را ورشکست می‌سازند. در زمانی‌که تولیدات داخلی افغانستان توانایی رقابت با تولیدات کشورهای توسعه یافته را  ندارد و کسر بودجه افغانستان 96 درصد می باشد و چیزی برای صادر کردن ندارد، پیوستن کشور به سازمان تجارت جهانی، جز این‌که عقب ماندگی اقتصادی افغانستان را سرعت ببخشد، دست‏آورد دیگر ندارد.

افزون برین، عضویت افغانستان در این سازمان در حقیقت چراغ سبز به قدرت‌های استثماری و شرکت‌های چند ملیتی شان است تا با استفاده از قوانین و آزادی‌های این سازمان، منابع و ذخایر نهفته‌ی کشور را تحت کنترول خویش درآورده و با استفاده از وضعیت کاملاً یک‌طرفه و نامتعادل تجارت جهانی بتوانند بصورت آزاد به تجارت پرداخته و ثروت عظیم این مرز و بوم را به یغما ببرند.

در حقیقت عضویت افغانستان در سازمان تجارت جهانی و سایر سازمان‌های که تحت قیادت کشور بزرگ استعماری به پیش می‌رود یک فاجعه و انتحار اقتصادی بوده و از سوی دیگر فعالیت‌ها و قوانینی که براساس فرمایشات این سازمان تغییر می‌یابد هیچ‌گاهی توسعه اقتصادی و زندگی آبرومندانه را برای مردم فقیر افغانستان به ارمغان نخواهد آورد.