د خلافت په هکله په واضحو ټکو

ډاکټر وهاج افغان –

د مسلمانانو لپاره داسې حکمراني چې ټول مسلمانان يې تر چتر لاندې د برابرو حقوقو په شتون کې را ټول شي؛ بهترين عمل دی، لوړ هدف دی، او د ټولو مسلمانانو د زړونو تمنا او ارزو ده، د دې لپاره په ګډه سولييز کار پکار دی، ولسونه سره بايد فکري نږدې کړی شي، فوارق ختم يا کم کړی شي، د اسلامي ورورګلوۍ فضا خپره شي، اسلامي حرکتونه سره بايد هماهنګ شي، او خپل اختلافات ختم کړي، دا ډېره د سړې سينې اوږدمهاله پروسه ده، تشنج قتل او قتال ته په کې اړتيا نشته، د نړۍ حالات درک کول او ورته واقعبينانه نظر کول هم اړين دي.

البته د راشده خلافت يا د (علی منهاج النبوة) خلافت په نامه هيڅ کومه فريضه په اسلام کې نشته، د تېر خلافت د صيغې فرضيت په اسلام کې نشته، بلکه هغه يوه تنفيذي صيغه وه، يوه وسيله وه، د يوې مرحلې سره د حکم متناسبه صیغه وه او پر ځای شوه، که چېرې بيا هغه اوضاع برابر شي؛ کېدی شي؛ بيا را وګرځي، نو نفي کوو يې نه.

علماء د معاوية رضي الله عنه په اړه وايي، کوم چې خلافت په متوارث ملک بدل کړ: که چېرې معاوية د راشده خلافت نهج او طريقې ته استمرار ورکړی وی؛ نو خلکو به ترې نه وی منلی؛ ځکه چې خلک هغسې نه و پاتې؛ څنګه چې مخکې و.

که څوک وايي چې خلافت په هماغه پخوانۍ تنفيذي صيغې فرض دی، نو يو قرآني او حديثي دليل دې راوړي، هو، د الله تعالی د شرعې تطبيقول فرض دي، او تطبيق يې حکم ته اړتيا لري، خلافت/پاچاهۍ/قُطري امارت/قُطري سلطنت/او نورو هغو تنفيذي عصري صيغو ته اړتيا لري؛ چې په مټ يې د الله تعالی شريعت تطبيقېدی شي، ځکه چې فقهي قاعده ده: ما لا يتم الواجب الا به فهو واجب، چې له يو څيز پرته واجب نه پوره کيږي؛ نو هغه څيز هم واجب ګرځي، نو په يادو تنفيذي صيغو کې چې کومه فراهمه وي؛ او استفاده ترې کېدی شي؛ عملي وي، واقعي وي، آسانه وي، د عصر د حالاتو سره برابره وي، مسلمانان پرې راټوليږي، ضرر يې کم وي، نو بايد استفاده ترې وشي، يعنې مهمه نه ده چې د راشده خلافت يا هغې ته ورته تنفيذي صيغه کې دې را څرګند شي، يا دې د يو خونړي داعشي خلافت په صورت کې را څرګند شي.

تر ننه اخوان المسلمین د داعشيانو خلافت نه مني، او داعشيان اخوانيان ګمراه بولي، حزب التحريريان بيا د داعشيانو او اخوانيانو دواړو نه مني. نورې اسلامي ډلې خو لا پرېږده. درحاليکه چې د اعادة الخلافة او احياء الخلافة جذاب شعار د اخوانيانو ابتکار و، خو اخوانیان د دغه ابتکار داعشي او حزب التحريري تطبيق نه مني.

په دې سربېره د دغه ډول خلافت رامنځته کول اوسمهال عملي او واقعي هم نه بريښي، د دې معنی دا ده چې د پنځوسو اسلامي هيوادونو له مسلحو فوځونو سره جګړې وشي، د نړيوال سياسي نظام سره جګړې وشي؛ چې د مثبتی نتيجې ضمانت يې هيڅوک نشي ورکولی؛ خو دا چې څومره تباهي به رامنځته کړي؛ هغه له هيڅ يو عاقل انسان څخه پټه نه ده.

نو اۍ کاش چې ځوانان نور د خلافت په نامه د وهم او سراب ښکار نشي، په دغه نامه جلب او جذب نشي، دا نن چې زمونږ ځوانان په کوم بد حال کې قرار لري؛ تکفيريان او خوارج ترې جوړيږي، خپل ځان هم تباه کوي؛ نور هم تباه کوي؛ خپل امت ته يې تاوان ډېر او ګټه هيڅ نه رسيږي، منشا او سبب يې همدغه وهمي سرابي شعار دی، چې ځينې خلک يې د ځوانانو د جلب او جذب لپاره کاروي، درحاليکه چې خپله هم پرې ايمان نلري؛ ځکه چې پوهيږي چې دوی وهم او سراب خرڅوي.

د مسلمانانو تر منځ اتفاق او وحدت؛ يو شرعي مطلوب او اسلامي پرتمين هدف دی، نو د هر عصر مطابق چې په کومه طريقه کېدی شي؛ د دغه وحدت رامنځته کولو کوښښ دې وشي، هغه که د يو بيرغ لاندې را ټولېدل وي چې فعلا ډېر ستونځمن بريښي؛ هغه که يو اتحاد رامنځته کول وي، هغه که يو کونفدارالیشن يا فدرالیشن رامنځته کول وي؛ هغه که يو څو غټ اسلامي دولتونه رامنځته کول وي، مهمه دا ده کوم چې ميسر وي، عملي وي، تاوانونه او عوارض يې کم وي؛ هغو ته دې پناه يوړل شي، زمونږ په وړاندې يو کامياب مثال: اروپايي اتحاد چې هلته ډېر هغه هېوادونه چې په ملیونونه يې له يو بل وژلي و؛ نن د يو اتحاد چتر لاندې راټول دي، يوه پيسه لري، تر ډېره يو خارجي سياست لري.

که چېرته دغه ډول اتحاد بيا د اکثريت په اتفاق سره د کامل دمج مرحلې ته داخليږي؛ نو فبها ونعمت، تر دې ښه خبره نشته، خو تر هغو په قطري (د قاف په پېښ) دولتونو کې پاتې کېدل، او له مشر، رييس يا امير سره يې بيعت شرعي بيعت دی.

که څوک بيا هم په خلافت ټينګار کوي؛ او وايي چې: خلافت نه وي؛ نو مرګ د جاهليت مرګ دی، نو دی په حقيقت کې د تېرو 1300 کلونو علماء او ټول مسلمانان د پوښتنې لاندې راولي، او هغوی ټول ګناهګار بولي، ځکه چې هغوی موحد خلافت نه لاره، او په يوه وخت کې د متعددو پاچاهيو تر حاکميت او متعددو بیعتونو لاندې پاتې شوي دي.

په يادې موده کې په يوه وخت کې مسلمانانو مختلف دولتونه لرلي دي، د عباسيانو خلافت، د امويانو امارت، د طاهريانو، صفاريانو، سلجوقيانو، غزنويانو، فاطميانو, کردانو، موحدينو، ادراسه و مماليکو او ترکانو سلطنتونه او دولتونه.

زمونږ افغانستان او سيمه خو تقريبا د دويم قرن له پيله څخه تر ننه بيا له اسلامي غټو دولتونو مستقله پاتې شوېده، که چېرې تجوزا عباسي دولت ته خلافت ووايو، نو افغانستان او سيمه له هغه دولت څخه هم مستقله وه، خکه چې دعباسي دولت په وجود کې دلته طاهري، صفاري، سلجوقي، غزنوي، دولتونه تېر شوي دي، د ترکانو د اسلامي دولت په وخت کې هم افغانستان مستقل پاتې شوی دی؛ آن چې د احمد شاه بابا دولت منځ ته راغی، هم مستقل پاتې شو.

(اللّهمّ اهد قومي فإنّهم لا يعلمون)